Met de assistente van dokter Van der Ploeg!Een klein quizvraagje om te beginnen: Wat hebben de kreet 'Met de assistente van dokter Van der Ploeg', de Belgische songfestivalhit 'Me and My Guitar' en het riviertje 'de Rubicon' met elkaar gemeen?
Niet al te moeilijk, denk ik?
Voor wie het nog niet weet, wat meer info:
Me and My Guitar werd gecomponeerd door Tom Dice, De assistente met de heerlijke stem is Mien Dobbelsteen en de Rubicon is de rivier die bekend werd toen Julius Caesar en zijn legioenen in 49 v.Chr. de rivier zuidwaarts overstaken na de verovering van wat Gallia Transalpina zou gaan heten, waarmee de breuk met de Senaat een feit was. Een staatsgreep werd daardoor onvermijdelijk. Caesar sprak bij deze oversteek de illustere woorden Alea iacta est (Latijn: de teerling is geworpen).
Het is nu wel duidelijk dat het enige juiste antwoord en tevens ook het onderwerp van deze column 'de dobbelsteen' is.
In mijn prille jeugdjaren, gebruikte ik de dobbelsteen vooral in spelletjes waar het aantal ogen aangaf hoeveel vakjes je vooruit mocht gaan. Ganzenbord, Mens Erger Je Niet, Monopoly, Backgammon, ... de typische Roll & Move spellen, je kent ze wel. Een andere toepassing van de dobbelsteen was het maken van getallenreeksjes zoals in Yathzee of van woordjes zoals in Boggle.
Het is volgens mij pas in mijn studententijd dat ik leerde dat dobbelstenen ook anders kon gebruikt worden, zoals bijv. in Risk en Axis & Allies om te bepalen of een aanval al dan niet succesvol was. Het is ook in deze periode dat ik Chapeau leerde kennen. Chapeau wordt gespeeld met 5 pokerdobbelstenen en is voor mij, in het juiste gezelschap, nog steeds één van mijn favoriete spellen (voor meer info:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Chapeau_(poker)). Chapeau heeft trouwens wel wat weg van Perudo dat ook tot mijn favoriete spellen behoort. Ik heb de indruk (maar ik weet niet waarom) dat Chapeau, zoals op Wikipedia beschreven, eerder een Vlaams spel is. Klopt dit? Is het ook gekend in Nederland?
Dan is het voor mij even stil wat betreft spellen met dobbelstenen totdat de Kolonisten op de markt verschijnen. Hier worden de dobbelstenen gebruikt om te bepalen welke gebieden goederen opleveren. Het is ook een van de eerste spellen die ik me herinner waarin kansberekening (een beetje) belangrijk wordt, met name tijdens het kiezen van je gebieden. Dezelfde kansberekening kom je ook tegen bij Can't Stop. Dit is waarschijnlijk het spel dat ik tegenwoordig het meeste speel van al mijn spellen, zij het dan tijdens het pendelen op mijn Android-mobieltje.
Na de kolonisten was het weer een hele periode stil rond het gebruik van de dobbelsteen. Het leek zelfs wel of er in een goede Euro-game vooral geen dobbelstenen aan te pas mochten komen.
Maar dan, in de de jaren 2000, duiken er in mijn spellencollectie plots heel wat spellen op waarin de dobbelsteen heel creatief gebruikt wordt. Ik denk dan o.a. aan:
- Pony Express, waarin je de dobbelsteen gebruikt om indianen omver te kegelen
- Formula Dé, waarin je niet alleen 6-zijdige maar ook heel wat andere dobbelstenen tegenkomt om de versnellingen van je formule 1 wagen te simuleren
- Dice Town, waarin de verschillende pokercombinaties op een nieuwe manier gebruikt worden om overwinningspunten te verzamelen
- Regenwormen, een nieuwe manier van setjes verzamelen, gekoppeld aan het nemen van tegeltjes
- Mémoir 44 en aanverwanten, waarin dobbelstenen aangeven welke eenheden je mag bevelen of welke eenheden doel treffen
- Trinners Trail. De dobbelstenen bepalen hoeveel grondstoffen je in elke mijn kan vinden
- Battlestar Galactica, waarin een achtzijdige dobbelsteen regelmatig een cruciale rol speelt bij skill checks of ruimte-aanvallen.
- Um Krone und Kragen. Hier kies je afhankelijk van je worp kaarten die je weer extra dobbelstenen opleveren
- Exxtra, waarin je met je dobbelstenen getallen van 2 cijfers vormt die, goed geplaatst, bepalen of je vooruit mag gaan of niet.
Ook opvallend is het ontstaan van de dobbelvarianten van bekende bordspellen als Ra, Carcassonne, Ticket To Ride, de Kolonisten van Catan, Alhambra en onlangs zelfs Qwirkle en Set.
De laatste jaren, zijn er wat mij betreft althans, heel wat leuke complexere spellen op de markt gekomen waarin dobbelstenen een zeer belangrijke rol spelen. Ik denk hierbij vooral aan Alien Frontiers, Kingsburg, Troyes, Yspahan, Macao, die Burgen von Burgund, Alea Iacta Est en Stone Age
Eén van de nieuwste hits is uiteraard ook Quarriors, waarin dobbelstenen de hoofdrol spelen. Deze heb ik echter nog niet gespeeld.
Mijn laatste aanwinst is A Fistful of Penguins, waarin een 8-tal dobbelstenen met leeuwen, pinguïns, elanden, kamelen, eekhoorns en kangoeroes de hoofdrol spelen. Misschien niet het meest originele spel, maar wel leuk als tussendoortje.
Ik moet zeggen dat spellen met dobbelstenen me meer en meer beginnen te bevallen en volgens mij is dat omdat dobbelstenen niet meer (alleen) als toevalsgenerator gebruikt worden. In tegendeel, er duiken steeds nieuwe manieren om de dobbelsteen zo creatief mogelijk te gebruiken!
Kennen jullie nog andere (liefst leuke) spellen die dobbelstenen op een originele manier gebruiken?
Kire
Ik herken zeker wat je zegt. Voor mij zelf was 
. 
