Dagmar, uit Voorhout (NL), hoort bij de trouwe Bordspelmania-leden die het forum al vijftien jaar frequent bezoeken. Zelf zal ze het in dit interview nog opnieuw aanhalen, maar door haar betrokkenheid bij Spellengek, ligt haar input op Bordspelmania relatief laag, op vijfhonderdenelf berichten. “Ik ben niet zo’n actieve poster, maar ik bezoek het forum bijna elke dag met plezier.”

Voor Dagmar, net als voor ontelbare spelers uit de Lage Landen, begon het allemaal bij Catan, zo vertelt ze. “Ik kreeg het Kolonisten van Catan kaartspel van mijn beste vriendin cadeau. De rest is geschiedenis…”

Vanzelfsprekend is er op vijftien jaar veel veranderd in de spellenwereld. Wat herinner je je nog van de algemene bordspellenwereld van zoveel jaren geleden? Wat zijn de grootste verschillen met de spellenwereld vandaag?
Deze twee vragen neem ik samen. Er komen nu veel meer spellen uit, crowdfunding is ontstaan en uiterlijk is veel belangrijker geworden dan tien, vijftien jaar geleden. Deze drie ontwikkelingen komen samen bij crowdfundplatforms, zoals Kickstarter. Daar wordt elke week een lading nieuwe spellen geïntroduceerd die onder andere met hun looks -leve de exclusieve edities met extra bling bling- proberen om de kopers over te halen om het spel te ‘backen’.

Wat kan je je nog herinneren van de periode dat je je hebt aangemeld op het Bordspelmaniaforum?
Niets! Er was overigens voor het spellenspektakelforum volgens mij zelfs nog een ander forum waar ik als lurker meelas. Dat zag er nogal basaal uit, maar bij fora gaat het om de tekst dus dat was voor mij geen bezwaar.

Weet je nog hoe je bij Bordspelmania terecht gekomen bent, Dagmar?
Volgens mij is het Spellenspektakelforum voor de gebruikers moeiteloos overgegaan in Bordspelmania. Ik was een volger in deze beweging. Sinds ik in 2000 ontdekte dat er zo iets was als leuke bordspellen voor volwassenen -via het Catan kaartspel- en op een studieontwijkend moment eens op internet ging zoeken naar informatie over bordspellen en ik dat tot mijn verbazing ook vond,

Voor wie in de spellencommunity kan Bordspelmania van belang zijn?
Ik denk dat het forum nu vooral voor en door de spelers is. Het zou interessant zijn als meer uitgevers of spelauteurs actief zouden gaan bijdragen. Bijvoorbeeld door nieuws over releases te delen of door regelvragen te beantwoorden.

Waarom is Bordspelmania voor jou belangrijk?
Hier volg ik het nieuws over Nederlandse releases en ik vind het leuk om inhoudelijke discussies te lezen, bijvoorbeeld naar aanleiding van een column.

Je bent ook al ettelijke jaren actief bij Spellengek. Mag ik je vragen hoe je bij Spellengek betrokken raakte?
Toen ik bezig was met mijn scriptie vertoonde ik af en toe studie-ontwijkend-gedrag door te gaan internetten. Op één van die momenten besloot ik eens te gaan zoeken -vast met Ilse- of er ook informatie was over De Kolonisten van Catan op internet. Op deze manier ontdekte ik de drie websites over bordspellen die er toen waren in Nederland: Bordspel.com, Spelmagazijn én Spellengek. Op Spellengek las ik de spelverslagen van Spel aan de Maas. Ik woonde toen in Rotterdam en het leek me leuk om mee te doen, maar ik vond het ook eng om ergens naar toe te gaan waar ik niemand kende. Gelukkig kende een vriendin van mij Wendy en na haar positieve verhalen over Wendy durfde ik het aan om me aan te melden. De eerste keer dat Niek en ik meespeelden, was de spellenavond bij Peter Hein. Het was echt een topavond en dus werden we vanaf dat moment vaste gasten. Langzaamaan raakte ik bevriend met Wendy en Peter Hein en na verloop van tijd mocht ik eens een gastrecensie schrijven. Over Stratego Legends als ik het me goed herinner. En na die eerste gastrecensies volgen er meer, tot dat het er op een dag zo veel waren dat ik geen vaste gast maar een vast lid van Spellengek was geworden.

Leuk om horen! En hoe werken jullie vandaag bij Spellengek?
Wendy is een paar jaar geleden gestopt met schrijven voor Spellengek (op een enkele keer na) en dus doen Peter Hein ik nu het werk. De kern van de websites zijn de recensies. Daarnaast schrijven we blogjes over van alles en nog wat, als het maar spelgerelateerd is. Peter Hein organiseert bijvoorbeeld elk jaar de top 100 en ik schrijf maandelijks maandoverzichtjes met een hoop eerste indrukken. Verder schrijven we graag over spellenbeurzen.

Hoe zag jouw persoonlijke spellenomgeving er vijftien jaar geleden uit?
Toen woonde ik nog in Rotterdam en had ik een vaste spellenavond met mijn vrienden Peter Hein en Wendy. Doordat ik naar Voorhout, in de ‘bollenstreek’, ben verhuisd zie ik Peter Hein en Wendy veel minder. Dat is toch wel een nadeel geweest van mijn verhuizing. Ik heb hier ondertussen nieuwe spellenvrienden gemaakt via de tweemaandelijkse spellendag van Spellenpret. Ik spreek met sommige Spellenpretters ook buiten de spellendagen af, maar nu even wat minder vanwege corona. En ook met collega’s wordt er regelmatig gespeeld. Zeker in deze coronatijd speel ik vooral samen met mijn man.

Als je jouw spellenactiviteiten van toen vergelijkt met die van vandaag, zie je dan verschillen?
Eigenlijk is er niet zo veel veranderd. Ik schreef toen ook al voor Spellengek en speelde ook zo vaak als ik kon een spel. Het enige wat veranderd is, is dat ik nu ook spellen koop via Kickstarter. Dat bestond vijftien jaar geleden nog niet.

Wat zijn voor jou de grootste verschillen in die periode op persoonlijk of professioneel vlak?
De grootste verandering is dat ik verhuisd ben van de grote stad naar een dorp en dat ik in de tussentijd een keer van baan veranderd ben binnen de Rijksoverheid. Ik was vijftien jaar geleden ook al samen met mijn man, al waren we toen nog niet getrouwd. Zelfs onze kat Snofroe was er vijftien jaar geleden al bij: ze is deze zomer zestien geworden.

Zijn de maatschappij, het land en de wereld veranderd in die periode?
Ja, als iets constant is, is dat er altijd verandering is. Ik denk dat veel veranderingen samenhangen met de toegenomen toegang en mogelijkheden op internet. Dit zorgt voor veel goede dingen, zoals dat het makkelijker is om informatie te vinden of om gelijkgestemden, zoals spellenliefhebbers, te vinden buiten je eigen woon- en werkkring. Maar het zorgt er ook voor dat nepnieuws razendsnel verspreid kan worden en dat trollen het internet anoniem onveilig maken.

Wat waren vijftien jaar geleden jouw vijf favoriete bordspellen? Welke zijn dat vandaag?
Wat een lastige vraag! Ik weet niet precies wat wanneer uit kwam dus ik moet er een beetje een slag naar slaan. Ik denk dat ik in die tijd wel gecharmeerd was van De Kolonisten van Catan, Morgenland, Ticket to Ride, El Grande en Scrabble. Deze spellen vind ik nog steeds allemaal super leuk, dus als ik vijf andere spellen mag noemen die sindsdien zijn uitgekomen en die ik heel leuk vind, dan zijn dat Pandemic Legacy season 1, Wingspan, Dominion, Codenames en Azul.

Hou je van speluitbreidingen?
Soms wel en soms niet. Ik heb bijvoorbeeld wel alle uitbreidingen van Dominion en Ticket to Ride omdat die nog steeds iets toevoegen. Maar voor Carcassonne ben ik op een gegeven moment opgehouden met het kopen van de uitbreidingen. Ze voegden geen speelplezier meer toe. Ik ben in de loop van de tijd wel voorzichtiger geworden met het kopen van uitbreidingen. Ik heb een natuurlijke neiging om alle uitbreidingen van spellen die ik leuk vind te kopen, maar weet inmiddels dat niet alle spellen leuker worden van een uitbreiding en dat het risico bestaat dat ze daarna stof staan te verzamelen in de kast. De uitbreidingen van Splendor en Stone Age waren bijvoorbeeld grote tegenvallers.

Welke speluitbreidingen waren toen je favorieten? Welke zijn dat vandaag?
Ik denk dat ik toen fan was van de uitbreidingen van de Kolonisten van Catan, Steden en Ridders bijvoorbeeld, en Carcassonne, zoals de eerste uitbreiding. Mijn favoriete uitbreidingen nu zijn die voor Ticket to Ride en Dominion. Ik zou overigens heel graag een uitbreiding willen kopen voor Just One, maar die is er helaas nog niet.

Bezit je een uitgebreide spellencollectie?
Ik heb meer spellen dan ik kan spelen en heb objectief dus een te uitgebreide spellencollectie. Ik heb net weer mijn spellenkamer opgeruimd en een flinke stapel spellen naar de kringloop gebracht, zodat alles weer in de kast past (ik heb vijf stellingkasten en twee kleine ladekastjes). Ik ben niet zo goed in spellen verkopen, vooral omdat ik het zo veel gedoe vind. Ik neem me dan ook regelmatig voor om spellen te gaan verkopen en dat is me in het verleden ook wel eens gelukt, maar vaak blijft het bij goede voornemens.

Hoeveel spellen had je vijftien jaar geleden en hoeveel heb je er nu?
Ik heb geen idee hoeveel spellen ik toen had. Het zullen er zeker driehonderd à vierhonderd geweest zijn, dat is inclusief uitbreidingen. Ik heb er nu een kleine zeshonderd.

Is de aard en samenstelling van je spellencollectie sterk gewijzigd over deze periode?
Ik ben er beter in om koopjes te negeren en koop dus bewuster spellen en houd daarbij rekening met welke spellen ik ook gespeeld krijg. Mijn man heeft bijvoorbeeld een grondige hekel aan coöperatieve spellen. Die koop ik daarom bijna niet. Hij houdt juist van roll& write-spellen. Ik doe daardoor minder miskopen, spellen die of niet leuk zijn of die ik niet op tafel krijg. Vooral in het begin had ik de neiging om alles te kopen wat goedkoop was. Dus wam ik regelmatig thuis met spellen die ik later niet leuk vond. Ook op rommelmarkten heb ik best wat miskopen gedaan. Deze miskleunen zijn inmiddels naar de kringloop verdwenen, waardoor in mijn kasten nog steeds te veel, maar wel allemaal leuke spellen staan.

Als je onze webstek van toen vergelijkt met de huidige site, zie je dan verschillen?
Ik zou het niet zo goed weten. Ik denk dat er meer handel is ontstaan in tweedehandsspellen. Dat is heel nuttig. Nu ik er over nadenk: dat zou ik misschien ook eens moeten gaan doen. Maar dat zijn ook de items die ik niet zo interessant vind om te lezen, aangezien ik eigenlijk nooit tweedehandsspellen koop.

Aan welke forumlid dat niet meer actief is, heb je de dierbare herinneringen?
Ik heb niet bijgehouden wie er verdwenen zijn, dus die vraag kan ik niet beantwoorden.

Welk nog actief forumlid vind je bijzonder?
Ik denk dat Erwin wel een pluim verdient voor alle jaren waarin hij spellennieuws heeft verzameld en gedeeld. Dat was voor mij een belangrijke bron van informatie.

Wat is voor jou de belangrijkste reden om vandaag actief te zijn op Bordspelmania?
Voor de nieuwtjes, de inhoudelijke discussies én de columns.

Wat vind je van de Bordspelmania-spellendatabase?
Ik gebruik die eerlijk gezegd nooit. Als ik snel een indruk wil hebben van een spel dan gebruik ik Boardgamegeek. Daar zijn meer mensen actief, heb je dus meer waarderingen en daardoor een betrouwbaarder beeld. Ik doe dat al op Boardgamegeek en ik vind het dubbel werk om het dan ook nog apart in een andere database te doen.

Wat is de beste tip die je door het lezen van ons spellenforum hebt gekregen?
Dat zijn de tips dat bepaalde nieuwe spellen in de winkel liggen, zodat ik een goed excuus had om een bezoekje aan een spellenwinkel te brengen. Verder heb ik graag gebruik gemaakt van de informatie uit de Spiel- en Spellenspektakel-discussies met tips over welke spellen leuk zijn en waar de koopjes te vinden zijn op deze beurzen.

Als je één ding aan ons forum zou mogen veranderen, wat zou dat dan zijn?
Een forum wordt gemaakt door zijn bezoekers. Als die interessante bijdragen hebben en elkaar respectvol behandelen, dat gaat gelukkig meestal goed, dan is een forum een fijne plek. Misschien kunnen jullie proberen om uitgevers, winkeliers of spelauteurs te benaderen met de vraag of zij af en toe een column willen schrijven over hun vak en nieuwtjes willen delen.

Wat mogen we nooit veranderen aan Bordspelmania?
De respectvolle wijze waarop mensen -gelukkig meestal- met elkaar om gaan, met dank aan de moderatoren die af en toe een uitglijer professioneel wegwerken.
Keep up the good work!

Hartelijk dank Dagmar, om tussen je drukke bezigheden door tijd voor dit interview te willen maken. Trouwens ook voor Spellengek: doe zo verder!

Wordt vervolgd...

(Vorig interview)