Wie wordt meester Azulejos legger?Wie Michael Kiesling zegt, voegt daar in één ruk meestal ook Wolfgang Kramer aan toe. Hoewel deze auteurs - volgens de overleveringen - elkaar nog nooit hebben ontmoet, is het lijstje met gezamenlijke projecten indrukwekkend. Soms waagt Kiesling zich aan een solo project. Riverboat en Wikinger zijn daar voorbeelden van. Ook Azul ontwierp Kiesling op zijn eentje. Tijdens Spiel 2017 kon menig spellenliefhebber zijn werk beoordelen, het werd een succes.Foto: W. Eric Martin
Azulejos zijn versierde keramieken tegels. Als ze op de wanden van gebouwen worden aangebracht, kunnen ze die in ware kunstwerken omtoveren. Dat is wat men van jou verlangt.
Elke speler heeft een eigen bordje waarop een raster (=muur) staat afgebeeld van 5 keer 5 plaatsen voor Azulejos. Het gebied links van de muur bevat eveneens een 5 rijen die respectievelijk 1, 2, 3, 4 en 5 velden voor Azulejos bevatten. Bij de start van het spel worden een aantal fabriekstegels open gelegd. Op elke tegel worden 4 azulejos gelegd. Die worden willekeurig uit een witte buidel getrokken waarna het spel kan beginnen.
In je beurt neem je alle azulejos van dezelfde kleur van één van de fabriekstegels. De overige azulejos leg je in het midden van de tafel. Vanaf het ogenblik dat er azulejos in het midden van de tafel liggen, kan je er ook voor kiezen om alle gelijk gekleurde azulejos uit het midden van de tafel te nemen. De eerste speler die dat doet ontvangt de startspelerfiche en meteen ook een strafpunt.
Gekozen azulejos leg je op je spelbord in één van de rijen links van de muur. Daarbij gelden 2 voorwaarden: je moet ze allemaal in dezelfde rij plaatsen en een rij mag alleen azulejos van dezelfde kleur bevatten. Azulejos die niet op die manier geplaatst kunnen worden, moet je in de strafrij leggen. Dit gaat zo door tot alle azulejos gekozen zijn. Spelers starten dan met het versieren van hun muur door azulejos vanuit volle rijen naar de muur te schuiven. Azulejos in rijen die niet vol zijn, blijven liggen voor de volgende ronde. Van elke volle rij schuif je 1 azulejo rechts door naar de overeenkomstige plaats in de muur. De andere azulejos worden afgelegd. Als rij 2 uit de voorbereidingszone bijvoorbeeld 2 gele azulejos bevat, schuif je één daarvan door naar de gele plaats in de tweede rij van de muur en leg je er 1 in de doos. Voor het decoreren van de muur ontvang je onmiddellijk 1 punt + 1 punt voor elke aangrenzende azulejo in dezelfde rij of kolom. Je verliest punten voor gebroken azulejos, die liggen in de strafrij. Na het berekenen van de scores, start een volgende ronde waarin er een extra regel is waarmee je rekening moet houden: het is verboden om azulejos in rijen links van de muur te plaatsen als deze kleur reeds in dezelfde rij in de muur aanwezig is. Op die manier ontstaan rijen van telkens 5 verschillende kleuren.
Het spel eindigt na de ronde waarin een speler één volledige rij gevormd heeft. Er worden éénmalig bonuspunten uitgedeeld voor volledige rijen, (+2) kolommen (+7) en kleuren (+10). De speler met het hoogste totaal wint.
Sta me toe meteen met de deur in huis te vallen, ik vind Azul een toppertje! Het is één van de weinige spellen waarbij ik na een eerste kennismaking zelf aandrong op nog een partijtje. Als je in rekening houdt dat ik tot nu toe een 900-tal verschillende spellen heb gespeeld, betekent dat iets. Toch vind ik het niet eenvoudig om te verwoorden waarom ik Azul zo leuk vind. Dat komt omdat ik er niet één iets kan uitpikken waarvan ik denk: “Dat is leuk!” Het is veeleer de som van de delen die mij enorm aanspreekt. De rekening klopt als het ware.
Vooreerst ziet Azul er prachtig uit. Bovendien liggen de azulejos zo fantastisch in de hand dat zelfs er gewoon mee spelen fijn is. Wat ben ik blij dat er niet voor dikke kartonnen fiches gekozen werd. Azul combineert ook eenvoudige spelregels met voldoende diepgang. Daardoor komt het zowel als familiespel als expertspel goed uit de verf.
Diepgang vind ik terug in het selectie systeem, in de manier waarop de azulejos in de muur geschikt moeten worden en in het puntensysteem. Bij het kiezen van azulejos houd je naast je eigen muurtje best ook dat van de andere spelers in het oog. Cadeaus uitdelen is uit den boze. Omdat een muurtje per rij en kolom slechts 1 azulejo van elke soort mag bevatten, beperk je ronde na ronde de eigen mogelijkheden. Logischerwijs kan je net daardoor ook steeds beter inschatten welke azulejos de andere spelers nodig hebben. De interactie stijgt. Spelers die werkelijk alle scenario’s overlopen vooraleer ze een selectie maken, moeten opletten dat ze daarmee het spelplezier de das niet omdoen. Het plezier dat Azul te bieden heeft, verdwijnt bij een spelduur van meer dan 45’ vind ik.
Azulejos dicht bij elkaar in de muur plaatsen levert extra punten op. Een beetje plannen kan echt geen kwaad. Je legt je zelf een aantal doelen op en probeert die te bereiken. Dat zorgt op één of andere manier voor wat extra spanning. Je komt steeds dichterbij het voorop gestelde resultaat en hoopt op die ene combinatie waardoor je extra scoort. Als je geluk hebt, kan die zomaar uit de lucht komen vallen maar ik vind het vooral plezant als ik er door slim selecteren zelf verantwoordelijk voor ben.
Hoogst waarschijnlijk zijn er ook spelers die Azul maar niks vinden. Het is een abstract spel en daar verandert een thema weinig aan. Als je niet spontaan walgt bij het horen van de term abstract, is dit een aanrader.
Azuledjos.Foto: Michael Young