Workerplacement waarbij u zelf de waarde van de werkers kiest en helaas, ook betaaltFoto: Ronnay
Spelregels: 24 bladzijden. Appendix: 4 bladzijden. Samengevat voor u in maximaal 28 regels.
Zonder franjes5 ronden, 7 fasen. Zoveel mogelijk punten scoren.
Fase 1: simultaan bepalen de spelers de waarde van hun dobbelstenen. Betaal 1 pond aan de bank per oog.
Fase 2: plaats om de beurt 1 dobbelsteen als werker op een vrij actieveld van een locatie naar keuze.
Fase 3: overloop één voor één de 8 locaties. Activeer eerst de dobbelsteen met de hoogste waarde.
Fase 4: betaal salaris voor je personages en gebruik hun vaardigheden.
Fase 5: betaal grondstoffen en zet patenten om naar prototypes.
Fase 6: ontvang inkomsten en bonussen.
Fase 7: volgende ronde voorbereiden.
Toeters en bellenAls u geen ponden op zak hebt, moet u lenen. Dit kost u op het eind 5 tot 10 punten.
Elke locatie heeft meer actievelden dan acties. De kans bestaat dat u duurbetaalde werknemer, met lege handen terug thuiskomt.
Inkomsten zakken na elke ronde automatisch met 3 Pond.
Een aantal actievelden laten een assistentactie toe. U kunt dan bijvoorbeeld bonussen scoren op de zwarte markt. Dat kost u wel wat Ponden en de kans bestaat dat de zwarte markt instort.
U kunt ook reclame maken, buzz, daarvoor ontvangt u punten en/of extra mogelijkheden. U kiest zelf wat u met de publiciteit aanvangt, u kunt die keuze niet terugdraaien.
Elke speler vertegenwoordigd een eigen land met een specifiek objectief.
Het meeste punten scoort u door prototypes te bouwen en uitvinders te rekruteren. Daarvoor hebt u geld en grondstoffen nodig. Als u geluk hebt, kunt u een uitvinder en een prototype combineren voor extra punten.
Het bouwen van prototypes activeert een effect of gebeurtenis. Als u daar geen zin in hebt, kunt u ze een andere speler opdringen.
Foto: Henk.Rolleman
Laat er mij geen doekjes om winden. Crystal Palace springt in het oog. De kwaliteit van het spelmateriaal staat buiten kijf en de prijs is zeer aanvaardbaar. De doos bulkt van het spelmateriaal dat bovendien prachtig oogt.
Het spelregelboekje deed me even naar adem happen. Gelukkig zorgen de talrijke grote illustraties en de duidelijk geschreven regels voor de nodige zuurstof. Het logisch gebruik van icoontjes zorgt ervoor dat het geheel niet op de maag blijft liggen.
Toch moet bij de start van dit spel één en ander worden klaargezet en uitgelegd. Verwacht niet dat u na 5 minuutjes aan het spelen gaat. Reken maar op een goede 20 minuten instaptijd. Omgekeerd evenredig met mijn seksleven, de eerste keer duurt het langst.
Gelukkig is er snel sprake van gewenning en volgen de beurten elkaar steeds sneller op.
Het basismechanisme is mij erg bevallen. De waaier aan mogelijkheden is groot. Toch mag u als speler het hoofddoel niet uit het oog verliezen, nl punten scoren. Dit gaat het snelst als u prototypes bouwt en uitvinders aanneemt. Achter het mechanisme schuilt het klassieke ‘grondstoffen ruilen voor punten.’ Dat u daarbij 4 punten extra ontvangt als u een wetenschapper met het gepaste prototype combineert is een eigenaardige uitvinding. Het verhoogt alleen de geluksfactor en dat is met een spelduur van makkelijk 2 uur ongepast. Hetzelfde geldt voor het opdringen van effecten aan andere spelers, wat bovendien ook thematisch weinig grondslag heeft.
Crystal Palace bezorgt de spelers heel wat keuzestress en die start al vanaf de eerste fase van de eerste ronde. Hoe kiest u in godsnaam de waardes van de dobbelstenen? Wanneer bekent u kleur en zet u de dobbelsteen met de hoogste waarde in? Welke grondstoffen wilt u eerst verwerven? Hoe groot zijn de risico’s die u wilt nemen? Hoe diep wilt u in het rood zakken? Wat zijn de andere spelers van plan? Waar zet u de dobbelstenen in?
Koopt u patenten die later prototypes kunnen worden? Gaat u naar het British Museum op zoek naar permanente voordelen? Bezoekt u de bank zodat uw inkomen stijgt? Zorgt u voor meer invloed in Westminster zodat de salariseisen van je personages dalen? Bezoekt u de Reform Club om interessante personen tegen het lijf te lopen? Maakt u reclame op de redactie van de London Times? Handelt u een zaakje af in the Port Of London? Kiest u voor een bonus in Waterloo Station?
Ik hou van spellen waarbij u door het bos de bomen moet zien. Waarbij u beloond wordt als u risico’s neemt, maar gestraft wordt als u overdrijft. Laat u niet van de wijs brengen als een actie iets ander verloopt dan u in gedachten had en geniet van de talrijke mogelijkheden van dit spel.
Hoewel ik vermoed dat niet elke speler deze overvloed aan keuzes genegen is en dat de geluksfactor sommige spelers uit hun lood kan slaan, beveel ik Crystal Palace toch aan.
Het spel verloopt trouwens prima als u de bonus van 4 punten en het weggeven van effecten achterwege laat.- White Goblin Games (2019)
- Auteur: Carsten Lauber
- Artwork: Andrea Alemanno
- 2 -5 spelers vanaf 14 jaar
- 120 minuten
- Adviesprijs: 55€