Gebruikersnaam:   Wachtwoord:  


De BSM-recensenten geven hier hun persoonlijke visie op gespeelde spellen.

Ben je het met hen wel of niet eens? We horen graag jouw reactie, zolang deze rekening houdt met de nettiquette.



1 bericht | Pagina 1 van 1 |
Auteur Bericht
 Berichttitel: Catan: Kosmonauten
BerichtGeplaatst: ma 28 sep 2020, 16:37 
Regenmaker
Avatar gebruiker

Berichten: 297
Woonplaats: Nieuwenhove
Catan in space!

Als je aan een gezelschapsspeler zou vragen met welk bordspel de passie voor het spelen van gezelschapsspelen ontvlamde, is de kans groot dat hij Kolonisten van Catan als antwoord zal geven.

Hoewel ik al sinds mijn kinderjaren bordspellen speel en in mijn studententijd begin jaren tachtig de Riskavonden vrij legendarisch waren, kan ik toch ook zeggen dat de ware passie ontstoken werd door de Kolonisten van Catan. Toen de Nederlandse uitgave verscheen en we dit binnen onze vriendengroep zo wat grijs speelden, ontstond ook bij hen diezelfde passie. Nu zo’n goeie 25 jaar later spelen we nog altijd fanatiek bordspellen. Opvallend is wel dat de kolonisten van Catan daar niet meer bij is. Ik kan me niet meer herinneren wanneer we dat ding voor het laatst speelden. Na een aantal potjes verdwijnt namelijk de magie van Catan. De uitbreidingen liet ik met plezier passeren. Enkel Steden en Ridders werd aangekocht.

Toen in 1999 Die Sternenfahrer von Catan het levenslicht zag, ging er bij mij geen alarmbelletje rinkelen. Ik liet het spel met plezier passeren. En ook 999 games bracht geen Nederlandse versie van deze standalone versie op de markt. Maar wanneer Kosmos, 20 jaar na het uitbrengen van de oorspronkelijke versie, een vernieuwde versie uitbracht, was 999-games er nu wel als de kippen bij om ook een Nederlandse uitgave op de markt te brengen, zijnde Catan: Kosmonauten. Tijd voor mij om na al die jaren nog eens Catan of een van zijn klonen te spelen.


Afbeelding

Wie de Kolonisten van Catan al gespeeld heeft, zal heel snel de spelregels van Kosmonauten in de vingers hebben. Je start met 2 koloniën en 1 ruimtehaven (vergelijkbaar met dorpen en steden) die je positioneert langs planeten. Er zijn vijf soorten planeten (rood, groen, blauw, oranje en paars gestreept) die elk hun eigen grondstoffen produceren (respectievelijk erts, voedsel, koolstof, brandstof en handelswaren).

Op het spelbord zijn onderaan twaalf planeten voorgedrukt, in groepjes van drie. Rood en oranje komt driemaal voor, de andere drie planeten tweemaal. Daar worden de beginkoloniën en ruimtehavens van de spelers geplaatst volgens het voorbeeld in de spelregels. Aangezien elke kolonie een punt waard is en een ruimtehaven twee., start iedere speler met vier punten. Van zodra een speler in een beurt vijftien overwinningspunten behaalt, stopt het spel meteen en is die speler de winnaar van Catan: Kosmonauten.

De rest van het spelbord is leeg en bevat plaats om vijftien tegels (ruimtekwadranten) te leggen. Bij de eerste spelbeurt doe je dit volgens het voorbeeld. Daarna kan je via allerhande varianten zelf bepalen hoe het speelveld er zal uitzien. Dit is nieuw in vergelijking met de oude versie, waar alles voorgedrukt was. De ruimtekwadranten kunnen planetenstelsels bevatten, maar ook buitenposten waar handelsposten zullen gevestigd worden of zelfs gewoon leeg zijn.

Op de planeten en de pas gelegde ruimtekwadranten worden er fiches gelegd met cijfers (tussen 2 en 12). Op de voorgedrukte planeten worden de fiches open gelegd. De andere fiches worden slechts geopenbaard als je de ruimte verder ontdekt. Welke fiches waar moeten komen, worden bepaald door symbolen die op de planeten en ruimtekwadranten staan. Die symbolen staan ook op de achterzijde van de fiches.

Iedere speler ontvangt de speelstukken van zijn eigen kleur: koloniën, handelsposten, transportschepen, ruimtewerven en een scorefiche. Door transportschepen bovenop koloniën te plaatsen krijg je een kolonieschip; Doe je hetzelfde op een handelspost dan krijg je een handelsschip. Als je een ruimtewerf op een kolonie plaatst, krijg je een ruimtehaven. Je start met één kolonieschip. Dit plaats je bij het begin van het spel naast jouw ruimtehaven.

Daarnaast krijgt iedere speler ook een moederschip (grote raket) waarop vrachtmodulen, boordkanonnen en aandrijvingen op vastgeklikt kunnen worden. Elk moederschip is geladen met vijf brandstofkogels (twee gele, een rode, een blauwe en een zwarte). Om te starten hang je ook één aandrijving aan het moederschip.

Vooraleer je met het spel start, krijg je drie grondstofkaarten die je van de gedekte grondstoffenkaartstapel (wie verzint in hemelsnaam die woorden) trekt en een halve medaille. Twee halve medailles vormen een volledige medaille en een volledige medaille is een punt waard. Let wel in de loop van het spel kan je naast halve medailles winnen die dingen ook verliezen. Hierdoor moet je soms punten afstaan.

Een spelersbeurt bestaat uit drie fasen. In fase 1, de opbrengstfase, dobbel je met twee dobbelstenen. Hiermee bepaal je de grondstoffenopbrengst voor alle spelers. Wie een kolonie of ruimtehaven heeft die aan een planeet aanpaalt waarop het getal staat dat net gedobbeld werd, krijgt de grondstof die die planeet produceert. Eén grondstof per kolonie of ruimtehaven die aanpaalt. Dit geldt voor alle spelers, dus niet alleen voor de actieve speler.

Daarnaast krijgt de actieve speler ook een aantal grondstofkaarten van de gedekte stapel. Dit is afhankelijk van het aantal overwinningspunten die die speler op dat moment heeft. Hoe minder punten, hoe meer grondstoffenkaarten er nu mogen genomen worden: twee bij 4 tot 7 overwinningspunten, één bij 8 of 9 overwinningspunten, geen bij tien of meer punten. Dit is een toevoeging om ervoor te zorgen dat een actieve speler, ongeacht zijn dobbelsteenworp, toch minstens een paar grondstofkaarten krijgt. Toch minstens tot hij een bepaald aantal overwinningspunten behaald heeft.

Belangrijk om weten is dat zeven gooien geen opbrengsten van de planeten genereerd. Als er zeven gedobbeld wordt, moeten alle spelers die meer dan zeven handkaarten hebben, hun handkaarten halveren. Daarnaast mag de actieve speler een grondstoffenkaart uit de gedekte hand trekken van een willekeurig gekozen speler. De niet-actieve spelers nemen een grondstoffenkaart van de gedekte trekstapel.

In de tweede fase, de handels- en bouwfase, mag een speler proberen grondstofkaarten met de andere spelers te ruilen (handelen dus). Willen die andere spelers dat niet, dan kan een speler altijd ruilen met de bank (a ratio van drie willekeurige kaarten voor een grondstofkaart, enkel de handelswaren kan je twee tegen een ruilen).

Bouwen is nodig om aan overwinningspunten te geraken. In ruil voor grondstoffen kan je volgende zaken bouwen:
Kolonieschip voor 1 erts, 1 brandstof, 1 koolstof, 1 voedsel
Handelsschip voor 1 erts, 1 brandstof, twee handelswaren
Ruimtehaven voor 3 koolstof en twee voedsel.

Kolonieschepen heb je nodig om in de ruimte nieuwe koloniën te stichten. Iedere kolonie is een overwinningspunt. Handelsschepen laten je toe om handelsposten op te richten. Handelsposten zorgen ervoor dat je vriendschappen te sticht met één van de vier handelsvolken. Wie de meeste handelsposten op een buitenpost van het betreffende volk heeft gebouwd, wint hun vriendschap. Dit levert twee overwinningspunten op.

Ruimtehavens zijn twee punten waard (een punt voor de gestichte kolonie, een punt voor de uitbouw van die kolonie tot ruimtehaven). Daarnaast zijn ruimtehavens het vertrekpunt voor kolonie- en handelsschepen. Hoe verder in de ruimte je die dingen kunt bouwen, hoe meer ruimte je kan ontdekken.

Daarnaast kan je ook nog vrachtmodules (twee erts), boordkanonnen (twee koolstof) of aandrijvingen (twee brandstof) bouwen. Die dingen klik je vast op jouw moederschip en laten je toe om handelsposten op te richten (vrachtmodules), de piraten te bekampen die je mogelijks onderweg ontmoet (boordkanonnen) of verder te vliegen en daar te gaan waar nog niemand geweest is (aandrijvingen).

In de derde en laatste fase, de vliegfase, verplaats je jouw kolonie- en handelsschepen. Hoe ver die dingen elk kunnen vliegen, wordt bepaald door met je moederschip te schudden. De kleur van de twee brandstofkogels die zichtbaar worden, bepaalt de afstand die jouw schepen kunnen afleggen (zwart nul stappen, blauw één, geel twee en rood drie). Bij dat getal tel je het aantal aandrijvingen (maximaal zes) die aan het moederschip hangen, op. Bepaalde vriendschapskaarten (die verwerf je bij het bouwen van een handelspost) kunnen er ook voor zorgen dat jouw schepen verder mogen vliegen.

Je verplaatst jouw schepen zoals je zelf wilt en in welke volgorde je wilt. Je mag maximaal het aantal stappen verplaatsen die jouw moederschip op dat moment aankan. Je hoeft niet alle stappen te gebruiken en je kan niet eindigen waar al speelstukken (koloniën, ruimtehavens, andere schepen,…) staan. Je mag wel over vakjes bewegen die bezet zijn. Bereikt jouw schip een plaats in de ruimte waar nog niet ontdekte planeten zijn, dan draai je alle fiches op de pas ontdekte planeten om.

Die fiches bevatten ofwel een cijfer (belangrijk in de opbrengstfase bij het dobbelen) of een symbool van een piratennest of ijsplaneet. Piratennesten kunnen verslagen worden als je over het aantal gevraagde boordkanonnen beschikt. Ieder verslagen piratennest is een overwinningspunt waard.

IJsplaneten kunnen pas ontdekt worden als je over voldoende vrachtmodules beschikt. Ontdekte ijsplaneten leveren ook een overwinningspunt op.

Het ontdekken van nieuwe planeten zorgen ervoor dat je nieuwe koloniën kan stichten. Je doet dit door jouw transportschip te verwijderen en de kolonie zogezegd achter te laten op een geschikte plaats. Iedere nieuwe kolonie is een punt waard. Nieuwe kolonie- of handelsschepen kan je in de bouwfase bouwen en bij een ruimtehaven plaatsen.

Handelsschepen vliegen naar buitenposten. Op die buitenposten kan je handelsposten stichten. Ieder van de vier buitenposten behoort toe aan een volk (gemakshalve het groene, het rode, het blauwe en het bruine volk). Bij de bouw van een handelspost krijg je een vriendschapskaart van het betreffende volk. Vriendschapskaarten leveren voordelen op (extra grondstoffen, makkelijker ruilen met de bank, extra uitbouw van het moederschip, …). Wie de meeste handelsposten op een buitenpost heeft staan, wint de vriendschap van dat volk en dus twee overwinningspunten.

Opgepast, ook bij het vliegen zit er een addertje onder het gras. Is de zwarte kogel namelijk zichtbaar na het schudden van het moederschip, dan wordt de basissnelheid sowieso drie (aan te vullen met de opwaarderingen van de aandrijvingen en de vriendschapskaarten) en moet de speler eerst een ontmoeting uitvoeren. Ontmoetingen gebeuren via een kaart die de speler links van de actieve speler van de stapel trekt en voorleest. Op iedere ontmoetingskaart staan vragen gericht aan de actieve speler. Afhankelijk van diens antwoorden kan de actieve speler halve medailles, grondstoffen, uitbouwen van het moederschip, … krijgen of verliezen.

Voila, dit is Catan: Kosmonauten. De speler die in een beurt als eerste 15 punten behaalt, is de winnaar van dit spel.

Afbeelding

Wat zal ik zeggen? Ooit was ik een onvoorwaardelijke fan van Catan. Na verloop van tijd, lees een aantal gespeelde potjes, verdween de charme en bleek het winnen van Catan vooral op geluk gebaseerd. Geluk bij het dobbelen, geluk bij het handelen, geluk bij het kopen van het juiste kaartje. En dan verveelt Catan je mateloos als dat geluk ontbreekt. Vooral de handelsfase zorgt soms voor frustratie. Als je goed bezig bent, wil niemand met je handelen. En spelers die zien dat zij niet meer kunnen winnen, doen soms rare dingen bij het handelen om andere spelers te bevoordelen.

Goed na verloop van tijd speelden we enkel nog Catan met de uitbreiding Steden en Ridders. Dit zorgde voor een nieuwe boost maar zorgde er ook voor dat sessies Catan eindeloos lang konden duren. Dus ook hier sloeg de verveling toe en verdween Catan in de kast om er nooit meer uit te komen.

Die Sternenfahrer von Catan was een poging om de bovenstaande kritiek te omzeilen en een nieuwe schwung aan de Catanreeks te geven. Maar de spelcomponenten waren niet zo geslaagd en het vaste spelbord zorgde ook hier weer voor bovengenoemde frustraties.

Nu twintig jaar later doet Kosmos, de originele Duitse uitgever van Catan en 999 games op zijn beurt, een nieuwe poging met een verbeterde versie. En ik moet zeggen, in één ding zijn ze alvast geslaagd. De spelcomponenten zijn deze keer van een zeer goede kwaliteit en ogen bloedmooi. Een van mijn schoonzonen, die absoluut geen speler is, zag het spel openstaan en was meteen geïnteresseerd om het te spelen. Dus de look is alvast ok. De fantastische kwaliteit van het spelmateriaal zorgt wel voor een stevig prijskaartje. De enige kritiek die sommigen hebben, is op de kartonnen vriendschapspionnen. In de originele Sternenfahrer was dit ook zo en kwam er een uitbreiding met vier kwaliteitsvolle miniaturen die de originele vriendschapspionnen vervingen. Waarschijnlijk zal dit hier ook de bedoeling zijn. Kwatongen vragen zich af waarom ze die dingen niet meteen in de doos steken. Wel, dat zou de prijs nog meer opdrijven, vrees ik.

Ook het vernieuwde spelbord met steeds wisselende startposities is een verbetering. De variant waar de ruimtekwadranten bij het begin van het spel gedekt in het spelbord worden gelegd, de zogezegde Weidse heelalvariant, is thematisch een sterke toevoeging. Op die manier vlieg je echt naar het onbekende en merk je pas waar je naartoe bent gevlogen als je ter plaatse aankomt en de ruimtekwadrant omgedraaid wordt. Dit vond ik een heel leuke variant, maar best maar uitproberen als je het basisspel goed in de vingers hebt.

De spelregels zijn nauwelijks gewijzigd in vergelijking met de originele Sternenfahrer en leunen heel dicht aan bij de gewone Catanversie. Wie gewoon is om Catan te spelen, zal snel overweg kunnen met de Kosmonautenversie. Er zijn wel een aantal leuke toevoegingen. Het vliegen bijvoorbeeld, het schudden met het moederschip om te kunnen bewegen, de ontmoetingen met van alles en nog wat als je een zwarte kogel uit het moederschip schudt, de handelsposten en de vriendschappen, ... zorgen voor een nieuwe dynamiek in vergelijking met de basisversie van Catan.

Maar zullen na een aantal potjes mijn ergernissen ook verdwijnen? Je moet nog altijd dobbelen om grondstoffen te krijgen. Goed, dit wordt wel een beetje ondervangen door extra grondstofkaarten te mogen trekken als je nog niet voldoende overwinningspunten hebt. Het handelen zit er ook nog altijd in en spelers kunnen je hierbij helpen of dwarsbomen. Dat is er nog niet uit. Het geluk bij het kopen van kaartjes is wel weg. Dit wordt vervangen door de ontmoetingskaarten en het stichten van handelsposten. Minder geluk gerelateerd en meer te sturen.

Momenteel geniet ik nog altijd van een potje Catan: Kosmonauten. In die zin is dit een geslaagde standalone versie van de Catanreeks. Vraag me volgend jaar nog eens, na nog een aantal potjes, of ik nog steeds Catan: Kosmonauten speel. Als het spel intussen stof staat te vergaren in de kast, komt dit omdat mijn oude ergernissen terug hun kop hebben opgestoken.




Omhoog
Offline Profiel  BoardGameGeek    
 
Geef de vorige berichten weer:  Sorteer op  
1 bericht | Pagina 1 van 1 |


Opties

  Toon onbeantwoorde berichten 
  Toon ongelezen berichten 
 Afdrukweergave Toon nieuwe berichten 
  Toon actieve onderwerpen 
   
 Feed - Bordspelmania  
 Feed - Nieuwe onderwerpen  
 Feed - Forum - Recensenten van de Lage Landen  
 Feed - Onderwerp - Catan: Kosmonauten  

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 4 gasten


Tags

+14, 2020, 999 Games, Catan: Kosmonauten, Franz Vohwinkel, Klaus Teuber, Michaela Kienle, recensies



[ Gebruikersvoorwaarden | Privacybeleid | Cookiebeleid ]



Ondersteund door:
phpBB®