Teotihuacan: plaats waar men God wordt!

Teotihuacan is één van de meest mysterieuze steden uit het verleden. Er zijn weinig tot geen geschreven bronnen uit de bloeitijd van deze stad. Zowel indianen als Maya’s als Zapoteken claimden verbanden met de Teotihuacanen. Alleen wat in de kronieken van de Maya’s terug te vinden is, geeft ons enig idee over de symboliek van de stad, een afspiegeling van het universum op aarde en in de bloei van zijn bestaan groter dan het keizerlijke Rome.
Logisch dat het bordspel even groots werd aangepakt.


Foto: Tom Delme

Een spel als Teotihuacan beschrijven is niet eenvoudig. De spelregels beslaan 24 pagina’s en een blik op het spelbord en de onderdelen is voor een goed begrip wel nodig. Ik probeer me te beperken tot de essentie, het spelmechanisme zelf.

Het spelbord toont centraal de zonnetempel met de laan van de doden en 3 verschillende tempelsporen. Daarrond lopen 8 actielocaties. De spelers beschikken over 3 arbeiders zonder ervaring, voorgesteld door een dobbelsteen met waarde 1. Tijdens een beurt verplaatst u 1 arbeider 1 tot drie locaties in wijzerzin. Op deze locatie kunt u ofwel cacao verzamelen ofwel de actie uit te voeren ofwel eer betuigen en de arbeider vastzetten.

Cacao verzamelen legt makkelijkst uit. Hoe meer verschillende soorten (kleuren) arbeiders op de locatie vertoeven, hoe meer cacao u uit de voorraad haalt.
Vereren doet u om vooruitgang te boeken op de tempelsporen en ontdekkingstegels te bekomen. De tempelsporen leveren punten, goederen en eventueel extra ontdekkingstegels op. Ontdekkingstegels deel ik in twee categorieën op: maskers en voordeeltegels allerhande. Enig nadeel is dat de arbeider zo in het vereren opgaat dat hij niet kan bewegen tot een andere hem wegduwt of tot u zelf wat cacao op tafel gooit.
De hoofdactie uitvoeren kost cacao, ongeveer het omgekeerde principe als cacao ontvangen. De kracht van de hoofdactie hangt af van het aantal aanwezige eigen arbeiders en hun ervaringsniveau. Aan de hand van een tabel, vindt u de juiste beloning. Acties uitvoeren levert ervaring op waardoor de arbeiders steeds krachtiger worden. 1 arbeider kracht 1 is op de steengroeve goed voor 1 punt en 1 opwaardering. 3 arbeiders met minstens niveau 4 leggen 4 stenen, 5 punten en 2 opwaarderingen in het mandje.

Als een arbeider niveau zes haalt, wordt hij de laan uitgestuurd. Hemelvaart heet dat. U kiest één van de 5 opties als beloning waarna de arbeider reïncarneert als onbenulletje niveau 1.

De verschillende actiemogelijkheden zijn: goud, hout en steen verzamelen, technologieën ontwikkelen, bouwen aan de centrale tempel, die tempel decoreren, huizen bouwen of het paleis bezoeken.
Dit alles doet u om punten te sprokkelen. Elke reïncarnatie van een arbeider brengt de eclips (telling) dichterbij. Het spel eindigt na de derde eclips of met een eclips na de voltooiing van de tempel.


Foto: Henk Rolleman

Teotihuacan is geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. Het spel klaarzetten en uitgelegd krijgen, neemt vlot een half uurtje in beslag. Nog een geluk dat u intussen het prachtige spelmateriaal mag aanschouwen. De spelregels zijn met uitzondering van het hoofdstuk ‘solospelen’ duidelijk. Toch legt u vanwege de lijvigheid ervan het spelregelboekje best niet te ver uit de buurt.

Het spelmechanisme sijpelt na een tijdje wel door. De mogelijkheden zijn echter zo groot dat u rekening moet houden met oplopende wachttijden. Dat mag u vrijwel letterlijk nemen want er is nauwelijks interactie.
De symboliek is niet echt intuïtief, maar went. Tijdens het spel kunt u voordelen verzamelen en technologieën ontwikkelen. Zorg er voor dat u deze niet uit het oog verliest.

Teotihuacan biedt heel wat manieren om punten te sprokkelen: huizen bouwen, ontdekkingstegels verzamelen, maskers verzamelen, bouwen aan de piramide, de piramide decoreren, vooruitgang op de tempelsporen, investeren in technologieën, op hemelvaart gaan, vereren en zelfs het verzamelen van grondstoffen kan lucratief zijn. De term ‘pointsalad’ is hier zeker van toepassing.

Variatie biedt Teotihuacan aan de hand van verschillende starttegels, technologieën, bonustegels en ontdekkingstegels. Ook de volgorde van de actielocaties wordt telkens aangepast. Vooral dat laatste beïnvloedt de manier van spelen. Al moet gezegd dat het voordelig is om eigen arbeiders te groeperen om acties krachtiger te maken. Wie bij de start focust op het verzamelen van grondstoffen, kan heel snel een opgelopen achterstand inhalen. Misschien zit daar een hiaat in het spelmechanisme. Ik spreek er mij niet over uit omdat ik dit systeem niet voldoende heb toegepast. In solomodus, werkt het niet omdat u gegarandeerd beurten tekort komt.

Als u alleen wilt genieten van Teotihuacan, speelt u tegen Teotibot. Een soort van artificiële tegenspeler die u aan de hand van een actiepiramide en de bijgeleverde uitleg zelf bestuurt. De acties worden aan de hand van een dobbelsteenworp bepaald en de opbouw van de piramide is gebaseerd op kansberekening. Ontegensprekelijk ingenieus maar het zinvolle daarvan ontgaat me volledig. Er zijn ook teveel extra regeltjes, ditjes en datjes waarmee u rekening moet houden en waardoor vlot spelen zo goed als onmogelijk is.
Als Teotibot arbeiders bezit op deze locatie, doe dit. Als dat niet het geval is, doe dat. Als geen van beide mogelijk is neem dit maar voer dan geen opwaardering op, enz…
Teotibot legt er echter zelf wel de pees op. Na elke beurt komt de eclips genadeloos dichterbij alsof er elke beurt een extra arbeider op hemelvaart gaat.

Bovenstaande tekst doet misschien anders vermoeden maar ik vond de ontdekking van Teotihuacan fenomenaal. Ik merk dat er niet over één nacht ijs is gegaan in alle aspecten van het spel. De ziel van het spel zit niet in het thema – dat komt niet echt uit de verf – maar in het mechanisme. Toch ben ik mij er van bewust dat deze titel slechts een beperkt publiek aanspreekt. De spelduur – snel 2 uur –, de wachttijden, de overvloed aan mogelijkheden doen Teotihuacan het familieniveau sterk overstijgen. Bij ervaren groepen kunnen systeemspelers het spelplezier misschien danig verneuken, daar heb ik geen zicht op. Ik ben in elk geval blij dat ik uiteindelijk de tijd gevonden heb om deze te ontdekken.

• Jumping Turtle Games (2019)
• Auteur: Daniele Tascini
• Artwork: Odysseas Stamoglou
• 1 -4 spelers vanaf 14 jaar
• 120 minuten
• Adviesprijs: 50€