Cuba heb ik gespeeld op SPIEL 2007. De eerste indruk was positief vanwege het in mijn ogen prachtige artwork van Michael Menzel. Tijdens het spelen verdween dit gevoel al snel. Het was voor mij net iets teveel een combinatie van reeds bekende spellen (Puerto Rico en de Kathedraal). Deze twee spellen vind ik overigens beide goed, maar op één of andere manier kon Cuba mij niet bekoren.

Ik vind Cuba juist een fantastisch spel! Ik heb het ook gespeeld op Spiel en was meteen enthousiast. Het ziet er sowieso heel mooi uit, maar het spelsysteem zit ook heel goed in elkaar. Klopt: het heeft natuurlijk elementen van Puerto Rico en Caylus gejat, maar het heeft er naar mijn mening een nóg beter spel mee gemaakt.
Ik vind vooral de manier waarop je zelf de spelregels (de wetten) kunt bepalen, en de werking van de markt heel leuk.
Een grote aanrader! Het beste spel van het jaar!
- Ruud

Cuba, wanneer je een ervaren bordspel speler bent merkt je misschien spel spel elementen van ander spellen zoals de Kathedraal en Puerto Rico. Op basis daarvan kan het misschien iets tegenvallen. Als je het los daarvan bekijkt is een pracht spel met veel sfeer en een geweldige mooie vormgeving. De houten onderdelen zoals de rum flesjes zijn erg fraai. Het spel leent zich uitstekend in een volwassen setting met "Wilde Havana's om te roken". Het spel is absoluut één van de betere strategie en tactiek spellen van 2008!

Vorige week voor de eerste keer gespeeld.
Heeft inderdaad elementen uit andere spellen verweven tot een nieuw spel. Ik vind het een goed spel, dat mogelijk nog een hogere quotering kan krijgen als ik het wat meer gespeeld heb.

Zeer geslaagde combinatie van verschillende spelelementen. Het aantal beurten lijkt wat te kort om echt te plannen, maar veel langer moet het spel nou ook weer niet duren.

Goed spel met veel keuzemogelijkheden. Maar het is niet innovatief, eerder een samenraapsel van bestaande spellen. En in dit genre speel ik liever de spellen waar het mechanismen uit leent (Caylus, Puerto Rico). Wat ik het beste aspect vind van het spel is de manier van acties kiezen met kaarten waarbij iedereen ze allemaal gebruikt in een ronde en je kunt gaan speculeren op wat de anderen doen.

Alhoewel ik dit spel slechts 4 maal gespeeld heb zijn deze 4 keren mij goed bevallen.

Ook goed speelbaar met 2 personen. Het heeft zeker de nodige elementen van bekende populaire spellen gecombineerd, maar daarmee is het wel een heerlijke salsa geworden. De regels zijn duidelijk. Het materiaal is goed verzorgd. Verschillende strategieen mogelijk.

Prachtig spel met veel bekende mechanismes in een nieuw formule. Er gebeurt veel in dit spel en het is voortdurend opletten. Lastige keuzes: welke gebouwen ga je bouwen, welke goederen zijn aantrekkelijk, welke wetten zijn voor mij belangrijk, wil ik de volgende ronde starten en waar kunnen de andere spelers van profiteren. Daarnaast ziet het materiaal er erg fraai uit.
Met twee spelers zit je elkaar te weinig in de weg, maar vanaf drie spelers is het spel top.

Gewoon een goed spel dat zeker niet vernieuwend is, daarom door mij ook niet verkozen tot spel van het jaar.

Cuba zou teveel lijken op Puerto Rico, Caylus, De Kathedraal enzovoort. Cuba bevat inderdaad onderdelen die je elders ook tegenkomt, maar is nergens een kopie van dominante elementen uit de genoemde spellen. Hoe maak je een lekkere Mojito? Inderdaad, met de juiste ingrediënten en een verfijnde mix!

Hoewel ik in de eerste ronden de draad écht even kwijt was, is Cuba me erg goed bevallen. Het spel ziet er niet alleen prachtig uit, maar steekt ook erg goed en logisch in elkaar. Inderdaad zit er qua systeem veel in van het even mooie De Kathedraal en het ijzersterke Caylus, maar toch had ik niet het gevoel dat ik bezig was met hetzelfde spel in een ander jasje.

Of ik ooit achter de perfecte overwinningsstrategie ga komen, betwijfel ik sterk. Ik werd nu al direct van tafel gespeeld. Maar smaken naar meer doet het absoluut; daar is het een veel te goed en mooi spel voor.

Prachtig vormgegeven spel waarbij je behoorlijk wat keuzes tegen elkaar moet afwegen. Het feit dat de niet gespeelde karakterkaart en de laatste gespeelde karakterkaart extra eigenschappen meebrengen, is erg netjes verwerkt. Zo blijven niet steeds dezelfde liggen.

Mooi is dat er een heel proces van allehande acties is en je daarbij zelfs de wetten mag bepalen.

De spellen waar voorgaande commentators Cuba op vinden lijken, ken ik allemaal niet. Dus ik kon er een frisse blik op werpen. Het duurt even voordat je het doorhebt, maar dan is het een zeer leuk spel!

Je hebt vele mogelijkheden om punten te verdienen, anderen te dwarsbomen en acties om uit te voeren. Strategisch en daarom des te leuker!

Cuba is een spel dat eigenlijk onterecht veel te lijden heeft onder voor de hand liggende vergelijkingen met andere spellen als Puerto Rico (vooral die!), Caylus, De Kathedraal, en meer. Daardoor begin je vrijwel gegarandeerd met een verkeerde 'mindset' aan het spel, dat dan vervolgens rommelig en flets overkomt. Maar Cuba is in de eerste plaats zichzelf. Alhoewel het spel een duidelijk economisch tintje heeft, is het geen simpele OP-machine waar je een slim puntenfabriekje in elkaar sleutelt. Cuba moet je heel erg tactisch spelen, want anders zit je waterimperium misschien wel in de Atacama, of worden je dure vaten rum gewoon niet verscheept. Dan gaat het spel opeens leven en leuk worden, en komt de interactie los—het is veel makkelijker dan je denkt om elkaar in de wielen te rijden dan je wellicht zou verwachten met al die losse spelerbordjes.

Dan nu het zuur: die tactische onvoorspelbaarheid maakt Cuba een erg frustererend spel, zeker als de gebouwen die je echt nodig hebt opeens zomaar worden weggekocht, of je je goederen opeens niet meer kwijt kan. Het kost veel tijd om om te schakelen en die tijd krijg je eigenlijk niet van het spel. Het scharrelen en punten sprokkelen dat je daardoor introduceert past niet goed bij een titel van deze lengte. Gaat naar de verkoopstapel.

Geweldig spel! Pas 2 keer gespeeld maar tot nu toe erg leuk.
Veel opties, veel taktieken.

Top spel.
Mooi thema en prachtig materiaal en artwork.
Het mechanisme met de karakterkaarten werkt prima.
Dit speel ik heeeeeeeeel graag, maar vooralsnog te weinig.

Het spelen van dit spel is een zeer aangenaam tijdverdrijf. De vele tactische keuze's zorgen er voor dat je steeds bij de les moet blijven.

Leuk spel, prachtig vormgegeven. Ondanks het schijnbare knip/plakwerk van diverse elementen van andere populaire spellen voelt dit toch wel anders. Je moet verdomd goed opletten wat de rest doet, wat meer taktisch dan strategisch voor mijn gevoel. Moet nodig weer eens op tafel komen. Wie weet stijgt de waardering ervan.

Cuba is een samenraapsel van andere workerplacement spellen waarin je soms precies dezelfde acties kan uitvoeren om de meeste punten te verzamelen. Het spel pakt me niet en zal niet meer op tafel komen. Ik grijp liever naar betere workerplacement spellen. Jammer want Cuba ziet er schitterend uit!

Goed spel, veel invloeden, veel keuzes. Ondanks weinig vernieuwing een goede combinatie.

mooi spel, spelmechanismes zijn soms herkenbaar uit andere toppers.
ik zal nooit weigeren als ze me dit vragen om te spelen.

Ondanks de herkenbare elementen uit vooral Puerto Rico, is Cuba een erg vermakelijk spel met ook heel wat elementen van zichzelf. Groot pluspunt is vooral de vormgeving. Alles ziet er goed uit en je gaat echt op in de sfeer. Ook het systeem van de wetgeving is een leuke nieuwigheid. Zo draait het eens om iets meer dan enkel maar wie de startspeler voor de volgende ronde wordt. Een beperkt aantal karakterkaarten houdt het spel overzichtelijk en aangezien iedereen dezelfde karakterkaart kan spelen, beperkt het ook de mate waarin je mekaars tactiek ongewild dwarsboomt, wat in veel andere spellen een bron van frustratie kan zijn doordat dit de geluksfactor de hoogte in jaagt.

Cuba is vooral een spel dat er verschrikkelijk goed uitziet. Ik heb het echter te weinig gespeeld om echt z'n potentieel duidelijk te maken. Als 2-speler spel is het te spelen, maar daar is alles mee gezegd, met meer spelers wordt het een stuk aangenamer om te spelen. Het cijfer is een beetje een compromis.

Wat is dit spel schitterend vorm gegeven. Het spel zelf doet inderdaad denken aan een aantal andere spellen maar blijft toch vooral Cuba. De spelregels zijn op zich niet zo moeilijk maar je zal het spel een paar maal moeten spelen om de juiste of goeie strategieën te herkennen en toe te passen.

Goed spel, het ziet er mooi uit. Het is een spel waar je pas na een aantal keer spelen door hebt hoe je het spel goed moet spelen.

Als je niet aan de beurt bent kun je uitgebreid genieten van het artwork van Michael Menzel.
Probeer ook zeker de uitbreiding "El Presidente". Zou nog een extra kaarten toevoeging kunnen gebruiken zoals bij Agricola. Dan blijft het nog langer leuk.

zonder uitbreiding is hij net een tikkeltje minder interessant. Goed maar kan beter

Mooi spel! Al genoeg beschreven dus ik zal niet in herhaling vallen.

Edit: normering aangepast.

Gewoon een ontzettend goed en lekker spelend spel. Vooral het omkopen van de parlementsleden is leuk, want met de juiste wetten kun je ontzettend veel voordeel boeken. De uitbreiding El Presidente voegt ook leuke elementen toe.

Altijd een plezier om te spelen:) zeker ook vanwege het prachtige art work van Michael Menzel natuurlijk. Eén van mijn favorieten! En terechte winnaar van de NSP 2008, ook al zitten er een aantal hele goede elementen van Puerto Rico in, het is een mooie exotische mix met Caribisch temperament.

Mooi spel met allemaal elementen die leuk in elkaar grijpen. Is met zijn tweetjes prima speelbaar, maar komt denk ik het beste tot zijn recht (en dan vooral het stemmen voor wetten) als je met 3 of 4 speelt. Helemaal leuk!

Een prachtig weergegeven spel, dat soepel weg speelt.
De keuzes zijn beperkt, maar leveren toch genoeg denkwerk op voor een ronde.

afgelopen zaterdag gespeeld.
heel mooi spel dit heeft alles wat ik wou handelen,strategie,tackties inzinch hebben vooral bij de boten.
en het kan alle kanten op met standen je kan wel 5 rondes achter liggen maar dan kan je met 6de ronde alles inhalen.
ik raad deze spel iedereen aan die van strategie en handel houden

Voor de volledige beoordeling, bekijk mijn Video Uitleg & review.
Nox' Spellenzolder.

Fantastisch spel.
Mooi vormgegeven, mooi materiaal met echte rumvaatjes. Het spelmateriaal alleen al is een lust voor het oog.

Voorlopig met een cijfer gewaardeerd, m'n mening komt eventueel later nog...

Heel goed spel. Blijft spannend tot het einde. Voldoende strategische keuzes.

Mooi bord. Mooi thema. Makkelijke regels. Ik hou van dit soort spellen. Een leuker alternatief voor De kathedraal. Dit spel spelen we nog regelmatig.

Mooi spel met ook hier weer diverse mogelijkheden om punten te scoren. Ik vind het persoonlijk altijd wel leuk als het uitvoeren van acties gekoppeld wordt aan de keuze van karakterkaarten, hetgeen bij Cuba ook het geval is.

Voldoende mogelijkheden om je tegenstander bewust of onbewust dwars te zitten.

Met name het aantal gebouwen zorgt er wel voor dat het iets langer duurt voordat je het spel volledig onder de knie hebt en kunt gaan werken aan winnende tactieken.

Een bonte mix van spelideeën uit andere spellen, dat op zich niet echt slecht is maar veel te lang duurt voor wat het is. In eenspel van deze lengteverlang ik enige strategische mogelijkheden, maar hier voelt iedere ronde weer hetzelfde aan als de vorige. Tactisch nog wel in orde, maar mijn ene potje was voldoende.

Enkel misschien iets teveel gedoe voor wat het is, maar mooi spel.

Mooi vormgegeven spel met thema goed in verwerkt. Je moet kiezen wat je eerst doet, voldoende grondstoffen verzamelen en telkens keuzes maken.

Een leuk spel. Een combinatie van andere spellen. De spellen die er op lijken vind ik echter beter. Zonder uitbreiding is het spel trouwens niet compleet.

Prachtig vormgegeven spel met bekende ingrediënten uit andere topspellen, zonder in de herhaling te vallen.

Zeer mooi workerplacement spel met meerdere wegen die naar de overwinning leiden. Een aanrader.

Ik heb het twee keer gespeeld. Prachtige vormgeving!

Cuba is een leuk spel, maar bij mij pakte de mayonnaise niet. Ik wil dit spel echter nog een tweede kans geven, want er zit veel diepgang in dit spel.

Goed spel! De acties die je doet zijn redelijk simpel en het spel is ook snel uitgelegd, maar toch vind ik het een van de moeilijkere spellen om ook echt te spelen. Ik vind het moeilijk om te kiezen voor een bepaalde strategie, wil altijd van alles wat, maar daarmee verlies je dit spel. Ik heb ook het idee dat je bij dit spel verder vooruit moet kijken dan bijvoorbeeld bij De Kathedraal

Uitstekend spel dat veel elementen en mechanisme uit andere spellen samenvoegd.
Maar meer dan dat ook niet. Er is niks unieks aan toe gevoegd. Desondanks heel goed tactisch spel met veel mogelijkheden en diepgang.

nog niet zo veel speelbeurten achter de rug maar moet het toch al vast beoordelen. Wat speelt dit lekker weg! Alles ziet er prachtig uit, veel opties om je uiteindelijke doel te halen. Topspel wat mij betreft.

Ik vind Cuba een erg tof spel. Je bent echt het hele spel aan het nadenken wat je het beste kunt doen. Je zult ook rekening moeten houden met je medespelers om er voor te zorgen dat zij niet te veel punten gaan scoren of dat je op tijd de goede spelers speelt om de juiste dingen te kunnen doen. Zeker een aanrader voor de veelspelers.

Gewoon goed spel, mooi artwork, maar niet meteen heel erg favoriet bij mij of zo.

Gewoon een lekker en goed spel.
Niet mijn top favoriet (of anders met de uitbreiding erbij) maar zeker het spelen waard.

Als je de doos openmaakt weer een pareltje voor het oog. Prachtig speelbord en mooi spelmateriaal. Het spel zelf speelt lekker weg en zit vol tactieken, het thema komt er ook prima uit en toch......heb ik niet echt het gevoel een nieuw spel te spelen. Een aantal sterke onderdelen uit andere spellen (o.a. Puerto rico) zijn samengevoegd in dit spel en ik kan er helaas niks vernieuwends uit halen. Daarnaast vind ik de interactie nogal matig. Dat wil overgens niet zeggen dat dit geen goed spel is dat lekker wegspeelt.
Een ander minpunt vind ik de puntentelling op het eind. Je krijgt alleen nog wat punten voor je gebouwen en voor je geld en aan je goederen, luxegoederen en grondstoffen heb je niks meer. Daarom deze variatie op de eindtelling:

Voor elke goederen en luxegoed krijg je nog punten gelijk aan de waarde op de markt op dat moment. (BV; tabak is nog 3 waard op het einde, dus krijg je voor elke tabak die je nog hebt 3 punten)
Voor elke grondstoffensteen die je nog hebt krijg je punten gelijk aan het aantal produktievelden dat je nog onbebouwd hebt voor deze grondstof. (BV; je hebt nog 2 onbebouwde velden voor je hout en dus is elke blok hout nog 2 punten waard).

Probeer deze variant maar eens en je zult zien dat het nog een aangenaam tactisch gepuzzel oplevert in de laatste speelronde.

+++ Grafisch prachtig spel met mooi degelijk materiaal
Thema komt er goed uit
Speelt lekker weg

---- Onderdelen uit andere spellen samengevoegd, weinig vernieuwend
Mindere interactie
Fletse eindtelling, vandaar een eigen variant

Cuba vind ik werkelijk een topspel! Niet alleen het nemen van grondstoffen, maar ook het activeren en bouwen van gebouwen staat of valt met het goed plaatsen van je worker. Dit principe heb ik nog in niet veel spellen teruggezien; meestal staan deze twee aspecten (grondstoffen verdienen/gebouwen bouwen en activeren) los van elkaar.

Zeer goed spel wat er ook nog eens mooi uitziet. Eerste spel was wel even wennen wat te doen maar eenmaal vaker gespeeld komt het goed tot zijn recht. Komt zeker vake op tafel

Eén keer gespeeld en is toen erg in de smaak gevallen..
Het heeft inderdaad onderdelen van andere spellen, maar dat is niet storend in dit geval. Zou ik nog wel een keertje willen spelen..

Het speelbord is mooi, het spelspul in de doos ziet er verzorgd uit (leuke rumflesjes!) en de kaarten idem dito.
Het spel pakte vanaf het eerste begin en het komt dan ook redelijk vaak op tafel.
Als je niet zeker weet of dit wat voor je is (gezien het aantal negatieve reacties op dit spel hierboven) kun je altijd op een spellenbeurs kijken. Tot op heden heb ik het op elke beurs nog aan een tafeltje zien liggen (dus lekker aanschuiven en spelen).

Prima spel in een leuke sfeer.
Vooral het wegzetten van je werker zodat je grondstoffen krijgt vind ik leuk gevonden.

Mooi artwork, veel keuzes en een hele goeie gameplay. Perfect

Cuba
Bij dit spel moet je goed nadenken wat je doet. Met de actiekaarten plan je je beurten. Als je produceert dan geven de gronden die je opzichter in beeld heeft opbrengsten. Het is dus belangrijk dat je deze man dus op de juiste plaats zet. Als je een gebouw plaatst dan moet je rekening houden met juiste plaatsing en daarbij overbouw je ook nog een productiegrond.
Het spel ziet er zeer fraai uit en heeft prachtige componenten.

Pas een keer geprobeerd en dat smaakte naar meer. Voorlopig met een 7 gewaardeerd.

Een toppertje.
Wat een design, wat een spel
Dat het elementen van verschillende spelen combineert stoort me helemaal niet. Dit zorgt voor een nog beter spel.

Ik speel dit heel graag.

Dit was mijn eerste workerplacement game en ik was er direct verliefd op!
Prachtig artwork, telkens moeilijk kiezen tussen de talrijke opties én... er is rum!
Ik speel het tegenwoordig niet veel meer, maar als we het spelen is het steeds weer dolle pret. Soms ben je aardig gekl*** doordat een speler voor jou dat gebouw wegkaapt waar je op aasde, maar dat is dan weer een vorm van tactiek om je tegenstanders te dwarsbomen en een kwestie van de anderen voor zijn.
Dit spel raad ik absoluut aan! En ik haal het binnenkort nog eens uit de kast!

Load the rum!

Mijn eerste potje Cuba was meteen met de uitbreiding El Presidente, dus het is wat lastig om mijn waadering voor basisspel en uitbreiding uit elkaar te halen, maar ik probeer het toch.
Cuba is een aardig spel, wat thematisch heel veel wegheeft van Puerto Rico, maar lang niet zo goed is. Dat wil ook niet zeggen dat het slecht is...
Het mechanisme om de velden op je spelersbordje te activeren is leuk en puzzel-achtig, de rest van het spel is een goed in elkaar geschoven verzameling van bekende dingen. De interactie lijkt me op het eerste gezicht wat minimaal (voornamelijk elkaar voor zijn bij de leveringen aan de boten, en bij het bouwen van gebouwen). Al met al een degelijk spel, maar het beklijft niet. Ik twijfel qua rating tussen 6 en 7, vooralsnog geef ik Cuba het voordeel van de twijfel.

Nog enkele puntjes uit te klaren en dan opnieuw spelen.

Gisteren voor de 2de keer gespeeld met 2 spelers ...

Ik heb zo de neiging om te denken dat het met 2 spelers niet zo vlug op tafel gaat komen, daar er veel met dezelfde taktiek gaat gespeeld worden, die succesvol is.
De gebouwentegels die allemaal voorhanden zijn, is voor mij hier de oorzaak van. Daar deze allemaal voorhanden zijn, gaan spelers tegels kopen die voorheen reeds tot succes hebben geleid. Het is zaak van wie is de snelste.
Dat is momenteel m'n grootste bezorgdheid

Herzien. Van een 8, naar een 9. In combinatie met El Presidente gewoon een mooi, leuk, spannend, avontuurlijk en compleet spel.

Goed spel, maar het voelt wat eentonig aan.
Met 2 spelers is de functie van het parlement niet zo boeiend... Dat vind ik wel een nadeel.
Ook heeft dit spel veel regels etc. Dus het is echt even doorbijten de eerste keer. Je gaat dit niet zo snel spelen met mensen die haast nooit een spelletje spelen.

Het spel ziet schitterend uit. Echt alles is mooi, de kaartjes, de houten speelstukken, het bord zelf. Prachtig.
Je hebt ook veel mogelijkheden waardoor je veel hebt om over na te denken..

Al met al een prima spel.

Incl. uitbreiding 8

Dit spel voegt elementen uit bestaande spellen op een goede manier samen maar onderscheid zich hierdoor niet voldoende van de andere spellen in mijn kast.

Samenvatting van voorgaande beoordelingen:
- het ziet er prachtig uit;
- er is behoorlijk leentjebuur gespeeld bij andere spellen zoals Caylus en Puerto Rico (is niet verboden), maar het geheel is minder dan de som van de spellen waarvan geleentjebuurd is;
- om de een of andere reden 'pakt' het spel niet.

Mijn persoonlijke gevoel: het is 'te'. Er is getracht om van veel spellen het beste te pakken en dat in één spel te proppen (gebouwen, wetten, verschepen goederen, rollen) en daardoor wordt het spel voor mij een onoverzichtelijke brij die mij boven het hoofd groeit.

Cuba vind ik een spel dat heerlijk soepel speelt, dat er spelelementen van andere m.i. zeer goede spellen inzitten klopt, deze zijn echter zeer goed samengevoegd in dit spel. Het artwork is ook voor huidige begrippen nog steeds mooi en zorgt mede voor een pakkende sfeer in het spel. Het spel speelt ook prima met 2 spelers, best m.i.met 4 spelers. Voor de liefhebbers van dit spel is El Presidente een aanrader.

Prima worker placement

Aangetrokken door de mooie vormgeving, maar het spelen viel eerder tegen.

Tof! Vorige week binnengekregen via marktplaats en vrijwel meteen kunnen spelen (ten koste van Inis, dat wel). Een van de leuke aspecten van Cuba is dat het je dwingt om op verschillende manieren na te denken. Natuurlijk is het strategisch vooruitdenken een bekend concept (welke wetten gaan er straks gelden?) - en puzzelen ook - maar dat is hier fraai gecombineerd. Met puzzelen bedoel ik dan het op de optimale plek neerzetten van het gebouw op je plantage-bord. Dat is zo lastig dat er soms alweer een rondje gespeeld was terwijl iemand daar nog steeds over zat te peinzen. Dat is dus ook een nadeel: het spel is niet Björnproof (sinds afgelopen dinsdag is dat synoniem voor langdenkers / analysis paralysis). Zeker omdat de speler voor je jouw plannen nog wel eens kan doorkruisen en je dus iets nieuws moet verzinnen. Een ander nadeel is de matige vertaling van de spelregels: de aanduiding van de verschillende soorten goederen is niet consequent gedaan en dat schept verwarring, net als een zin als 'Door eenheden water op te geven mag de arbeider er voor kiezen een extra productveld te activeren voor elke eenheid water'. Huh?
Maar al met al een uitstekend spel - slechts op punten en komma's te vergelijken met Puerto Rico. Cuba is een aanrader met een eigen karakter.

Prachtig uitgevoerd spel. Het speelbord ziet er fantastisch uit, maar ook thematisch zit het goed met bijv. de stemmen die gekocht kunnen worden in het parlement.
Klein nadeel is dat zodra je engine goed op stoom is, de laatste 2 ronden een herhaling van zetten worden. Ook zijn fouten slecht te corrigeren omdat dit simpelweg te kostbaar is in speelbeurten en beschikbare materialen. Toch mag Cuba hier altijd op tafel komen.

Fraai vormgegeven spel met een leuk thema en spelmechanismes die goed in elkaar grijpen. Met de beschikbaarheid van de gebouwen is er wel sprake van een zekere geluksfactor maar de lastige keuzes waarvoor je komt te staan bij het kiezen van jouw karakters maakt veel goed. Ook na al die jaren is dit spel die ik nog steeds met veel plezier speel. De uitbreiding maakt Cuba wel iets gebalanceerder.

"Een samenraapsel van Puerto Rico en Caylus, maar dan minder goed", lijkt een veelvoorkomende mening over Cuba. Ik vraag me vooral af of dat niet meer een gevolg is van het jaar dat Cuba uitkwam - toen werd meer gekeken "hee, waar kennen we dit van en is dit spel dan niet gewoon hetzelfde?". Tegenwoordig is het denk ik meer ingeburgerd om gewoon mechanismes te benoemen zoals "rollen selectie" in plaats van te zeggen "Puerto Rico kloon" (vergelijking: eerst sprak men van "Doom clones"; later is men dat "First Person Shooters" gaan noemen). Cuba bevat dus een rolselectie mechanisme, maar gebruikt het heel anders dan Puerto Rico dat doet. In Puerto Rico kies je uit dezelfde rollen en doet iedereen op dat moment de rol, dus de truc is (onder andere) om een rol zo te kiezen dat de andere spelers daar niet zo veel mee kunnen. In Cuba zijn de rollen bijna meer te vergelijken met Worker Placement; je kijkt welke actie voor jou de hoogste prioriteit heeft en waar anderen je het meest gaan blokkeren. Bijvoorbeeld, kan de ander ook verschepen wil je eerst de burgermeester kiezen, kan de ander ook bouwen wat jij wil, wil je misschien dat eerst doen. De overeenkomst met Caylus is nog veel diffuser, ik kom op "leveren van rommel voor punten" en "kopen van gebouwen voor een bepaalde mix blokjes". Ik vraag me eerlijk af of iemand die vergelijking zou maken als Cuba nu (2021) uitkwam.

Genoeg dus nu, over die spellen waar Cuba zogenaamd te veel op lijkt, en over naar het spel wat Cuba zelf is. Zoals ook gezegd (en dat klopt wel denk ik) is Cuba een vrij tactisch spel, waar veel keuzes niet meteen evident zijn. Een gebouw bouwen levert bijvoorbeeld 2 punten op (eind van het spel), maar blokkeert ook een plek op je bordje die via de arbeider spullen oplevert - en je kan de actie om te bouwen ook gebruiken om direct 2 punten te scoren. Dus daar is wel degelijk de afweging wat voor jou het beste is (tenzij een tegenstander er vervolgens met de 2 punten spot vandoor gaat). Er zijn veel dingen om in de gaten te houden waarbij met name de wetten venijnig zijn - ga je er van uit dat je volgens de huidige of voor de komende wet moet inleveren om de 2+2 = 5 (geen typo) punten te scoren? Maak je kans om te kiezen welke wet het wordt? Is dat zo belangrijk dat je daarvoor de burgermeester (meeste stemmen) achter de hand houdt? Wat doen de andere spelers?

Ik heb in elk geval zeker niet het gevoel dat tactisch hier betekent dat het allemaal maar een random gebeuren is waarbij je maar bent overgeleverd aan de stapel boten en wetten die toevallig verschijnen, zeker omdat je daar hetzij invloed op kunt hebben hetzij best van tevoren kunt zien aankomen. Ik zie een leuk spel waar je op moet letten wat anderen doen en zeker punten moet pakken als de gelegenheid zich voordoet, of op z'n minst de punten van de ander afpakt waar het kan.

Wel geef ik toe dat het spelen met de uitbreiding hier zeker een plus is, vanwege de extra keuze in acties en de twee extra rondes waardoor je je gebouwen wat beter kunt gebruiken.